16 czerwca 2025 roku w ramach Forum Bezpieczeństwa Europy Środkowej i Wschodniej odbył się panel dyskusyjny pt. „Bezpieczeństwo zdrowotne – kto zapewni nam dostęp do leków i wyrobów medycznych?”. W debacie wzięli udział przedstawiciele administracji publicznej, branży farmaceutycznej, aptekarskiej oraz wyrobów medycznych, a także świata nauki.

Minister Marek Kos w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na potrzebę budowania lokalnej odporności systemu ochrony zdrowia – zarówno w obszarze farmaceutycznym, jak i wyrobów medycznych. Podkreślił znaczenie koordynacji działań między państwem a przemysłem oraz konieczność inwestycji w rodzimą produkcję i rozwój zasobów strategicznych. Mimo to, dyskusję w dużej mierze zdominowały kwestie lekowe – co zauważalnie odzwierciedla obecną narrację w polityce publicznej.

Ten brak równowagi zauważył również Arkadiusz Grądkowski, Prezes Izby POLMED i Członek Zarządu MedTech Europe, który rozpoczął swoje wystąpienie od ważnej obserwacji:

„Na siedmiu panelistów tylko jeden mówi o wyrobach medycznych. A przecież bez nich nie funkcjonuje żaden szpital.”

A. Grądkowski przypomniał, że wyroby medyczne – mimo porównywalnej wartości produkcji do leków (10,8 mld zł wobec 12,4 mld zł w 2020 roku) – są często marginalizowane w dyskusjach o bezpieczeństwie zdrowotnym. Tymczasem stanowią one kluczowy komponent systemu ochrony zdrowia – zarówno w czasie pokoju, jak i kryzysów. Prezes Izby POLMED przedstawił konkretne postulaty dotyczące wyrobów medycznych:

  • uproszczenie i przyspieszenie ścieżek publicznego finansowania dla innowacyjnych wyrobów medycznych, które umożliwią pacjentom dostęp do nowoczesnych technologii. „Jeszcze nie ma przewidywalnych narzędzi do wdrażania innowacji. A przecież cykl życia wyrobu medycznego określa się na około dwa lata. Średnio po tym czasie pojawia się udoskonalona wersja produktu. To nie są nowe cząsteczki, tylko praktyczne, technologiczne rozwiązania. Nowelizacja ustawy refundacyjnej może być miejscem, gdzie dopiszemy mechanizmy wdrażania innowacji – cyfrowych i technologicznych – szczególnie tych stosowanych bezpośrednio w szpitalnictwie.”

  • uwzględnienie potencjału produkcyjnego wyrobów medycznych w Polsce w strategiach rezerw strategicznych (np. środki chłonne, opatrunki specjalistyczne, narzędzia chirurgiczne).

  • stworzenie mechanizmów wsparcia dla lokalnej produkcji – także w kontekście inwestycji zagranicznych, które wzmacniają nasze bezpieczeństwo i pogłębiają sojusze. – „Partnerzy chcą inwestować i otwierać dostęp do polskiego pacjenta. Potrzebujemy tylko konkretnych narzędzi i sygnału, że Polska jest gotowa przyjmować innowacje i budować potencjał.”

A. Grądkowski zwrócił również uwagę na potrzebę stabilnego i przewidywalnego otoczenia regulacyjnego, a także realnego dialogu roboczego z decydentami, który powinien towarzyszyć reformom na poziomie krajowym i europejskim (w tym wdrażaniu MDR/IVDR).

W swoim wystąpieniu odniósł się także do sytuacji wojennej w Ukrainie:

„Kiedy rozmawiam z przedstawicielami ukraińskiej ochrony zdrowia, najczęściej pytają nie o leki, ale o igły, narzędzia chirurgiczne, opatrunki. To są wyroby medyczne – kluczowe w sytuacjach ekstremalnych.”

Maciej Miłkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia w latach (2018-2024), w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na potrzebę budowy bardziej odpornego systemu ochrony zdrowia, który będzie lepiej przygotowany na przyszłe kryzysy. Podkreślił konieczność wypracowania strategicznego podejścia do zapewnienia bezpieczeństwa lekowego i wyrobowego, obejmującego m.in. tworzenie list produktów krytycznych, wsparcie lokalnej produkcji, rozwój zapasów strategicznych oraz budowanie systemowych warstw ochronnych. Wskazał również na rolę współpracy z przemysłem jako kluczowego elementu w osiąganiu tych celów.

Zamykając panel, moderator prof. Maciej Banach podkreślił, że temat wyrobów medycznych musi częściej wybrzmiewać w publicznej debacie o zdrowiu.

„Postaramy się, żeby w kolejnych panelach większy nacisk położyć na kwestie związane z wyrobami medycznymi.  To niezwykle ważny temat.”

W panelu udział wzięli:

  • Arkadiusz Grądkowski, Prezes Izby POLMED, Członek Zarządu MedTech Europe
  • Krzysztof Kępiński, Dyrektor Relacji Zewnętrznych, Członek Zarządu, GSK
  • Krzysztof Kopeć, Prezes, Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego – Krajowi Producenci Leków
  • Marek Kos, Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Zdrowia, Polska
  • Maciej Miłkowski, Koordynator ds. Analityki Finansowej, Wojskowy Instytut Medyczny – Państwowy Instytut Badawczy, Polska
  • Łukasz Pietrzak, Główny Inspektor Farmaceutyczny
  • Marek Tomków, Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, Naczelna Izba Aptekarska

Dyskusję moderował: Maciej Banach, Prorektor ds. Collegium Medicum, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Polska

Debata pokazała, że temat bezpieczeństwa zdrowotnego wymaga równoległego podejścia do wyrobów medycznych i leków. Choć w dyskusji dominowały wątki farmaceutyczne, jako przedstawiciele sektora technologii medycznych podkreśliliśmy konieczność włączenia wyrobów medycznych do kluczowych strategii zdrowotnych, inwestycyjnych i regulacyjnych. Panel uwidocznił potrzebę zrównoważonej narracji i realnej współpracy między państwem a przemysłem w budowaniu odpornego systemu ochrony zdrowia.