Tegoroczne XXI Forum Rynku Zdrowia otworzyła dyskusja o tym, czy i jak można „wyłączyć” ochronę zdrowia spod bieżącej polityki oraz kto w praktyce powinien napędzać zmiany – państwo czy środowisko działające oddolnie. Już w zapowiedziach wydarzenia akcentowano dwa motywy przewodnie: współpracę ponad podziałami oraz nowe technologie jako klucz do poprawy jakości i efektywności opieki. Eksperci podkreślali, że pytanie nie brzmi już „czy”, ale raczej „jak i kiedy” przeprowadzić transformację systemu – z przesunięciem akcentów z leczenia na profilaktykę, integracją finansowania, cyfryzacją oraz lepszą koordynacją działań między sektorami.

Najważniejsze wnioski z dyskusji otwierającej

Transformacja jest koniecznością – wymuszoną przez zmiany demograficzne, rozwój technologii i rosnącą presję na efektywne wydatkowanie środków publicznych. Uczestnicy zwracali uwagę na nadmierny udział szpitalnictwa w strukturze kosztów przy niewystarczającym wzmocnieniu podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), opieki ambulatoryjnej i działań profilaktycznych.

Potrzebne jest połączenie sterowania centralnego z oddolną sprawczością. Państwo powinno wyznaczać ramy – strategię, standardy i zasady bezpieczeństwa – natomiast wdrażanie innowacji i nowych rozwiązań powinno odbywać się bliżej pacjenta, w regionach i placówkach.

Cyfryzacja i technologie medyczne nie są „dodatkiem”, lecz warunkiem integracji ścieżki pacjenta, koordynacji opieki i racjonalizacji kosztów.

Głos Izby POLMED: współodpowiedzialność i stała platforma dialogu

W centrum inauguracyjnej debaty szczególnie wybrzmiała wypowiedź Arkadiusza Grądkowskiego, Prezesa Izby POLMED i Członka Zarządu MedTech Europe. Jego głos dobrze oddaje oczekiwania branży wyrobów medycznych wobec systemu ochrony zdrowia:

– Cieszy głos Ministerstwa Zdrowia i prof. Czauderny. Zaczęliśmy rozmawiać, idziemy do przodu. Ale nadal mamy ogromne kolejki, które wciąż rosną. Vox populi, vox Dei – słuchajmy głosu społeczeństwa. My, jako branża, deklarujemy wsparcie dla decydentów, by te zmiany realnie wprowadzić. Wystarczy dać sobie pomóc.

Prezes Izby POLMED zaapelował również o powołanie stałego zespołu łączącego administrację publiczną, płatnika i reprezentację branż:

– Zróbmy taki zespół, w którym wspólnie będziemy przekładać deklaracje na konkretne działania. Nie chodzi o to, by system „doić”, ale by budować go w sposób zrównoważony – tak, byśmy wszyscy mogli dobrze funkcjonować w tym społeczeństwie.

W kolejnej wypowiedzi zwrócił uwagę na potrzebę decentralizacji kompetencji, bliżej miejsca, gdzie najlepiej widać realne problemy i potrzeby:

– Trzeba połączyć zmianę z przekazaniem kompetencji tam, gdzie są one faktycznie potrzebne. To w regionach najlepiej wiemy, jakie mamy wyzwania i jak na nie odpowiedzieć.

Z perspektywy finansów systemu prezes A. Grądkowski wskazał również na potrzebę spójnego obrazu wydatków zdrowotnych:

– Może warto połączyć dane budżetowe, choćby na poziomie sprawozdawczości – zintegrować system ZUS z NFZ. Taka przejrzystość ułatwiłaby zarządzanie i poprawiła płynność finansową systemu.

Na zakończenie panelu Arkadiusz Grądkowski podsumował swoje wystąpienie trzema konkretnymi postulatami:

  1. Zbudować gotowość społeczną do zmian – ponad podziałami i partykularnymi interesami.
  2. Utrwalić współpracę w stałej formule dialogu z Ministerstwem Zdrowia.
  3. Zabezpieczyć środki w nowej perspektywie unijnej na budżet zdrowotny, bo – jak podkreślił – potrzebne jest zdecydowanie w negocjacjach o fundusze.

Dlaczego to ważne dla rynku wyrobów medycznych

Z perspektywy Izby POLMED te postulaty mają szczególne znaczenie.

Po pierwsze, wyroby medyczne stanowią fundament procesu leczenia i profilaktyki – od diagnostyki i monitorowania po terapię i rehabilitację. Bez stabilnych zasad finansowania, przejrzystych procedur zakupowych i zintegrowanych ścieżek opieki, ich potencjał nie przełoży się w pełni na lepsze wyniki zdrowotne pacjentów. Postulat stałego zespołu i połączenia centralnych ram z oddolnym wdrażaniem ma więc charakter systemowy.

Po drugie, cyfryzacja i interoperacyjność – czyli rozwiązania z zakresu medtech, takie jak telemedycyna, sztuczna inteligencja w diagnostyce, robotyka czy zdalny monitoring – wspierają przesunięcie ciężaru opieki na POZ i AOS, skracają kolejki i poprawiają dostępność świadczeń.

Co dalej? Cztery kroki wdrożeniowe z perspektywy branży

  1. Stała platforma współpracy MZ–NFZ–branże–regiony – z mandatem do pilotaży i szybkich poprawek legislacyjnych.
  2. Jednolity obraz finansów zdrowotnych – poprzez spójną sprawozdawczość ZUS/NFZ i transparentny przepływ środków, co pozwoli lepiej planować inwestycje w technologie i sprzęt.
  3. Priorytet: POZ, AOS i profilaktyka – z wykorzystaniem rozwiązań medtech do koordynacji opieki i monitorowania efektów leczenia.
  4. Wykorzystanie funduszy unijnych w nowej perspektywie na modernizację infrastruktury technologicznej i poprawę interoperacyjności danych.

Sesja inauguracyjna FRZ 2025 potwierdziła szeroki konsensus: transformacja ochrony zdrowia w Polsce jest konieczna i możliwa, pod warunkiem połączenia determinacji politycznej z współodpowiedzialnością środowisk – w tym branży wyrobów medycznych.

Izba POLMED od lat podkreśla, że skuteczna transformacja ochrony zdrowia wymaga konkretnych, systemowych działań. W ocenie Izby cztery elementy są kluczowe dla powodzenia tego procesu: stały zespół współpracy między administracją, płatnikiem i branżami, decentralizacja kompetencji, spójny system finansowania oraz efektywne wykorzystanie funduszy unijnych. To właśnie w tych obszarach środowisko Izby POLMED może realnie wspierać decydentów i przyczyniać się do budowy nowoczesnego, zrównoważonego systemu ochrony zdrowia.