„Czas w onkologii – czas dla onkologii. Wspólnota europejskich wyzwań” – pod tym hasłem odbyła się Debata Medycznej Racji Stanu. Izbę POLMED w panelu „Aktualne wyzwania profilaktyki, diagnostyki i terapii chorób nowotworowych”, reprezentował Arkadiusz Grądkowski. 

Jak wskazał Prezes Izby POLMED, jednym z kluczowych wyzwań, przed którymi stoimy, jest brak efektywnego dialogu z decydentami. Współpraca z Ministerstwem Zdrowia nie powinna ograniczać się jedynie do opiniowania projektów legislacyjnych, ale powinna toczyć się na poziomie roboczym – w codziennej wymianie doświadczeń i rozwiązywaniu realnych problemów. Walczmy o to, aby ten dialog obejmował wszystkich: od Rzecznika Praw Pacjenta, przez dostawców sprzętu medycznego, po ekspertów, klinicystów i organizacje pacjenckie.

Brakuje nam w Polsce odwagi do przeprowadzania prawdziwych zmian systemowych. Przykładem może być onkologia – mimo ogromnych nakładów finansowych, pacjenci nie odczuwają znaczącej poprawy. Choć w niektórych obszarach śmiertelność spada, to z perspektywy pacjentów system nadal nie jest skoncentrowany na ich potrzebach.

Co należy zmienić?

1️⃣ Wzmocnienie roli Wojewódzkich Oddziałów NFZ – Powinny one mieć większe kompetencje w zakresie kontraktowania i komunikacji ze świadczeniodawcami. Ułatwiłoby to dystrybucję środków oraz przyspieszyło wprowadzanie nowych świadczeń i procedur medycznych.

2️⃣ Umocowanie konsultantów krajowych i towarzystw naukowych – Powinny one mieć prawo wnioskować o tworzenie nowych świadczeń gwarantowanych. Ministerstwo Zdrowia powinno mieć obowiązek podejmowania decyzji w określonych ramach czasowych, co przyspieszyłoby procesy zmian w systemie ochrony zdrowia.

3️⃣ Priorytet dla profilaktyki i diagnostyki – W Senacie ogłoszono „Rok Edukacji Zdrowotnej i Profilaktyki”. To szansa na rozwój badań przesiewowych, takich jak cytologia płynna czy testy na HPV. Jednak realne efekty takich działań będą widoczne dopiero za kilka lat – dlatego już teraz musimy konsekwentnie dążyć do ich wdrożenia.

Niepokojące trendy w dostępie do nowych technologii na podstawie raportu MedTech Europe 

Obecna sytuacja na europejskim rynku wyrobów medycznych jest trudna:
⚠️ Tylko 1 na 3 dostawców nowych technologii wybiera Europę jako pierwsze miejsce wdrożenia swoich innowacji – regulacje są zbyt skomplikowane.
⚠️ 1 na 3 produktów IVD i wyrobów medycznych wkrótce może zniknąć z rynku – restrykcyjne przepisy ograniczają ich dostępność.
⚠️ 1 na 2 lekarzy sygnalizuje problemy w dostępie do wyrobów medycznych – szczególnie dotyczy to leczenia dzieci, gdzie populacja pacjentów jest mniejsza, co utrudnia dostępność specjalistycznego sprzętu.

Obszary kluczowych zmian

Aby wprowadzić realne zmiany, musimy działać w trzech kluczowych obszarach:
Stały, roboczy dialog z Ministerstwem Zdrowia – nie tylko podczas konferencji, ale także w codziennej pracy nad poprawą systemu.
Wzmocnienie roli Wojewódzkich Oddziałów NFZ – dla lepszego zarządzania kontraktami i dystrybucją środków.
Większa rola towarzystw naukowych i konsultantów krajowych – aby mogli wnioskować o nowe świadczenia i procedury, a Ministerstwo Zdrowia miało obowiązek udzielenia rekomendacji w określonym czasie.

Obecna sytuacja wymaga natychmiastowych działań – zarówno w obszarze regulacji, jak i finansowania. Jeśli nie podejmiemy konkretnych kroków, luka finansowa NFZ (która wynosi już 20 miliardów złotych) oraz ograniczony dostęp do nowoczesnych technologii mogą znacząco pogorszyć jakość opieki zdrowotnej w Polsce.

Tylko konsekwentna współpraca i konkretne działania mogą przynieść rzeczywistą poprawę.

 

Wstęp do dyskusji

  • Bogi Eliasen, dyrektor Wydziału Zdrowia w Kopenhaskim Instytucie Badań nad Przyszłością

Uczestnicy

  • prof. Mariusz Bidziński, konsultant krajowy w dziedzinie ginekologii onkologicznej
  • Arkadiusz Grądkowski, prezes Izby POLMED
  • prof. Maciej Harat, koordynator Zakładu Neuroonkologii i Radiochirurgii, koordynator Zakładu i Oddziału Klinicznego Radioterapii Centrum Onkologii im. prof. F. Łukaszczyka w Bydgoszczy
  • prof. Artur Kowalik, kierownik Zakładu Diagnostyki Molekularnej, Świętokrzyskie Centrum Onkologii – dr Leszek Kraj, Klinika Onkologii UCK WUM
  • dr Janusz Meder, prezes PUO, przewodniczący Komisji Bioetycznej NIO-PIB
  • prof. Piotr Rutkowski, prezes Polskiego Towarzystwa Onkologicznego
  • dr Iwona Skoneczna, kierownik Oddziału Chemioterapii, Szpital Grochowski J.Masztaka
  • prof. Jan Styczyński, konsultant krajowy w dziedzinie onkologii i hematologii dziecięcej
  • prof. Wojciech Zegarski, konsultant krajowy w dziedzinie chirurgii onkologicznej